”Tam dilimin ucunda” basit unutkanlık mı, hastalık mı?
- Erken menopozda risk faktörleri nelerdir? - 4 Kasım 2025
- Tansiyon da dizleri yıpratıyor… - 2 Kasım 2025
- Kekemelikte tedavi için en uygun yaş hangisi? - 1 Kasım 2025
Eskiye oranla sık sık ”tam da dilimin ucunda” ya da ”şey” kelimesini daha sık kullanmaya başladıysanız dikkat…Çünkü uzmanlara göre, bu unutkanlık pek de masum olmayabilir. Dil bozuklukları yani ”afazi’nin ön planda olduğu Primer Progresif Afazi (PPA) hastası olabilirsiniz.
Acıbadem Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Seçkin, Primer Progresif Afazi (PPA) hastalığı hakkında bilgiler verdi.
Demansın tek belirtisi unutkanlık değildir
En sık demansa yol açan hastalık Alzheimer olduğundan ve Alzheimer hastalığının en sık görülen belirtisi de unutkanlık olduğundan dolayı (demans eşittir unutkanlık) tarzında genel bir algı söz konusudur. Oysa ki demansın tek belirtisi unutkanlık olmadığı gibi bazı demans hastalarında belirgin unutkanlık olmaksızın bilişsel etkilenme görülebilir. Dil bozuklukları yani afazi de bu belirtilerden biri olabilir. Dil bozukluğunun ön planda olduğu demans tipine Primer Progresif Afazi (PPA) adı verilir. PPA hastalarında dil ve iletişim becerilerinde bozulma ön plandadır.
”Tam da dilimin ucunda” ve ”şey” kelimelerini sık kullanmaya başlama
Bazı hastalarda konuşma akıcı gibi görünse de anlamsız kelimeler kullandıkları için söyledikleri anlaşılmaz. Bu hastalar duydukları veya okudukları kelimeleri de anlamakta zorlanırlar. Örneğin; yemekte ”ekmek ister misin” diye sorulduğunda ”ekmek ne?” diye yanıt verebilirler.
Bir grup hastada ise belirgin anlama bozukluğu olmayabilir ama bu hastalarda konuşma akıcılığı bozulmaya başlar, hatta dil bilgisi hataları görülebilir. Adeta Türkçe’yi yeni öğrenen bir yabancı gibi konuşmaya başlayabilirler.
Son yıllarda tanımlanan yeni bir hasta grubunda ise kelime-bulma güçlüğünün ön planda olduğu gösterilmiştir. Bu hastalar özellikle hastalığın erken dönemlerinde söyleyecekleri kelimeler akıllarına gelmediğinde ”tam da dilimin ucunda” diyebilirler veya ”şey” kelimesini eskiye oranla daha sık kullanmaya başlayabilirler.
İlerlemesini durduracak tedavi henüz mevcut değil. Ancak…
Dünyada ve ülkemizde hastalığın erken tanısı ve tedavisiyle ilgili çalışmalar hızla devam ediyor. Primer Prograsif Afazi hastalığını ortadan kaldıracak veya ilerlemesini durduracak bir tedavi henüz mevcut değil. Ancak yeni ilaç çalışmaları, beyinsel hasarı yavaşlatma konusunda umut vermektedir. Ayrıca, erken evrelerde başlanan dil-konuşma terapileri hastaların iletişim becerilerini daha uzun süre korumalarını sağlayabilmektedir.
Ancak belirgin unutkanlık yakınmaları olmadığı için veya afazinin erken belirtisi olan isimlendirme ve kelime-bulma güçlüğü ”‘basit unutkanlık’ olarak değerlendirildiği için PPA hastaları bir nöroloji uzmanına başvurmakta gecikiyor.
