Solunum Derneği’nden yangın kaynaklı rahatsızlıklar için uyarılar

Solunum Derneği TÜSAD, dumana maruz kalanların sağlığına ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Özellikle küçük çocuklar, yaşlılar, astım, KOAH ve kalp hastalarının yangın dumanından korunması gerektiği vurgulandı. Prof. Dr. Özşeker, ”Duman, zatürre ve bronşit gibi hastalıklara da neden olabilir. Kalp hastalarında ani ölümlere, kalp krizine, kalp ritim bozuklukları meydana gelebilir.”

Solunum Derneği TÜSAD, dumana maruz kalanların sağlığına ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Onur Turan, orman yangınları sırasında ortaya çıkan çeşitli dumanlar, gazlar ve diğer solunan maddelerin özellikle akciğerler için zarar verici etkilere sahip olduğuna işaret etti.

Dumana bağlı ölümler

Dumana bağlı akciğer hasarının yanan maddenin cinsine, yanma şekline ve oluşan ısının sıcaklığına bağlı olarak değiştiğini belirten Doç. Dr.Turan, dumanın neden olduğu sistemik etkilerin büyük kısmını karbonmonoksit zehirlenmesinin oluşturduğunu söyledi. Ayrıca hidrojen siyanür, asit, aldehit gazlar ve oksidanların da, akciğer ve vücuda zarar veren diğer bileşenler arasında yer aldığını anlattı.

Doç. Dr. Turan, devamla şu uyarıları yaptı:

Duman solunması sonucunda üst solunum yollarında hasar ve ödem gibi durumların yanında, yaygın akciğer tutulumu, akciğer fonksiyonlarında bozulma ve hatta ölüme kadar giden tablolar oluşabilir.Duman solumasına bağlı ölüm her yüz kişiden ortalama 5 ile 8’inde gelişirken, erken ölümler, çoğunlukla hava yolu tıkanıklığı ve sistemik-metabolik zehirlenmeler sonucunda oluşur. Duman veya benzeri irritan maddelere maruziyet, solunum fonksiyonlarında azalma, hava yolu duyarlılığında artış yapabilir ve astım gibi bir hava yolu hastalığını tetikleyebileceği gibi, yine astım ve KOAH gibi hastalığı olanlarda atak gelişimine neden olabilir. Olası bir yangın durumunda özellikle solunum sistemini korumak, duman solumamak için ıslak havlu veya bez kullanarak burnun kapatılması önemli. Bu arada daha önceden temin edilen N95 gibi koruyucu solunum maskelerinin kullanılmasını ve eğer duman solunduysa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmasını öneriyoruz.”

”Yaşlılar ve çocuklar risk altında”

TÜSAD Astım ve Alerji Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Zeynep Ferhan Özşeker de, yangın dumanının solunmasının astım ve KOAH hastalarında hastalığın kötüleşmesine ve ataklara neden olabileceği uyarısında bulundu.

”Duman, zatürre ve bronşit gibi hastalıklara da neden olabilir. Kalp hastalarında ani ölümlere, kalp krizine, kalp ritim bozuklukları meydana gelebilir’‘ diyen Prof. Dr. Özşeker, yaşlı kişilerde kronik solunum yolu ve kalp damar hastalıklarının sıklığının fazla olmasının, onları daha fazla risk altında bıraktığına vurgu yaptı.

Prof. Dr. Zeynep Ferhan Özşeker de, devamla şunları ifade etti:

”Çocuklarda ise solunum yolları ve akciğerlerin hâlâ gelişmekte olması nedeniyle yangın dumanına maruziyet kalıcı hasarlara, ileride astım gelişimine neden olabilir. Yangın dumanından korunmak için öncelikle çocuk, gebe, yaşlı, astım, KOAH, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olan kişiler, orman yangını riskinin yüksek olduğu dönemlerde zorunlu olmadıkça bu bölgelere seyahat planı yapmamalı. Ayrıca yangın çıktığı durumlarda havada yangın dumanı partiküllerinin ölçümü, dumanın yayıldığı alanın belirlenmesi ve bunun halka duyurulması sağlanmalı. Yangın dumanı yayılım alanında bulunanların yangın riski yoksa evde kalarak kapı ve pencerelerini kapalı tutmaları, zorunlu tahliye durumu varsa da mümkün olduğunca bölgeyi hızla terk etmeleri, araba ile seyahat sırasında tüm camların kapalı olması, iç havalandırma ile aracın havalandırılması önerilir.”

”Santral yangınlarda risk daha da artıyor”

”Santral yangınlarında risk daha da artıyor” diyen Prof. Dr. Kömürcüoğlu, termik santral yangını olan bölgede, özellikle karbonmonoksit ve kükürtdioksit seviyeleri yüksekliğinin risk teşkil ettiğini ve bu yüzden bunların takibinin yapılması gerektiğine dikkati çekti.

Prof. Dr. Zeynep Ferhan Özşeker, şu uyarı ve önerilerde bulundu:

”Yangın santrale ulaşmadan bölge tahliye edilmeli, tahliye edilememiş ise yangın devam ettiği sürece bölge halkı mümkün olduğunca evden çıkmamalı, evler dış ortamdan havalandırılmamalı.
Dış ortamlarda partikül filtre özelliği de taşıyan FFp2 ve FFp3 maskeler tercih edilmeli.
Zaten bölgesel yangınlar nedeniyle düşen hava kalitesi santral yangınıyla daha da bozulabileceği için risk grubunda hastalar astım, KOAH, restriktif akciğer hastalığı, evde sürekli oksijen kullanan solunum yetmezliği hastaları mümkünse yangın ortamından uzaklaştırılmalı. Yangın bölgesinde kalmaları durumunda, evlerini izole etmeleri, mümkünse hepa filitreli klima ile soğutulan (dışarıdan havalanmayan) bir ortamda kalmaları önerilir.
Yangına ve dumana maruziyet sonrası bireyler, en az 24 saat semptomlar açısından izlenmeli. Solunum semptomları olan bireyler için CO zehirlenmesi açısından sadece pulse oksimetre yeterli olmayacaktır, karboksihemoglobin (COHb)düzeyleri ile artetiyel kan gazı ile birlikte değerlendirilmeli.”

(Visited 15 times, 1 visits today)