
Çocuğa hangi yöntemle kitap okunmalı?
- Hamilelikte kansızlık riskini neler artırır? - 15 Mart 2025
- Boyun fıtığı, ”boyun ağrısıyla” mı belirti verir? - 15 Mart 2025
- Ameliyat sonrası gözde tekrar katarakt oluşur mu? - 14 Mart 2025
Çocuğunuza gelişimine destek olması için kitap okuyor olabilirsiniz. Ancak etkileşimli kitap okumayı tercih ederseniz, onun gelişimine daha faydalı olabileceğinizi biliyor musunuz?
Uzm. Psikolog Erdem Ocak, etkileşimli kitap okuma ve bunun çocuğun gelişimine faydaları hakkında bilgiler verdi.
”Çocuğunuza sadece kitap okumak yetmez”
Ebeveynlerin birçoğu, okul öncesinde olan çocuğunun rahatça konuşabilmesini, anlaşılır cümleler kurabilmesini ve kendisini ifade edebilmesini ister. Bunun için çocuğuna kitaplar okur, masallar ve hikâyeler anlatır. Ancak henüz okuma yazma bilmeyen okul öncesi dönem çocuğun kendini ifade etme, rahatça konuşabilme, anlaşılır cümleler kurabilme, anlatmak istediğine uygun kelimeleri seçip kullanabilme becerilerini geliştirmek için onun ilgisini çekmek, dikkatini sürdürmesini sağlamak gerekir. Etkileşimli kitap okumanın çocuğun bu becerileri geliştirmesinde etkili bir yöntemdir. Bu yöntem sayesinde hem çocuğun gelişimsel becerilerine destek olunur, hem de ebeveyn-çocuk bağı güçlenir.
Çocuğa kısa cevaplı sorular sorulmalı
Kitap okurken çocuklar dinleyici yani pasif durumdadır. Etkileşimli kitap okumayla, çocuk pasif dinleyici olmaktan çıkıp sürece katıldığı aktif bir dinleme durumuna geçiş yapar. Bu nasıl olur? Kitabı okurken bazı yerlerde sorular sormak, çocukların sorularını ek sorularla devam ettirmek, çocuğunuzun bildiği kelimeler olduğunda, o kelimenin ne demek olduğunu sormak, etkileşimli kitap okumanın yollarından bazılarıdır.
”Çocuğa ‘evet-hayır’ gibi kapalı uçlu sorular yerine”…
Çocuğa ”Evet-Hayır” gibi kapalı uçlu sorular yerine, 5N1K (Ne, Nasıl, Nerede, Ne zaman, Neden, Kim) gibi kısa cevaplı ve açık uçlu sorular sormak; çocuğu düşünmeye ve konuşmaya teşvik ederek, dil becerilerini kullanmasını sağlar. Bunun yanı sıra geri bildirimlerle birlikte çocuğa yeni bilgiler öğretilebilir. Bu şekilde çocuk söylediklerini yeniden biçimlendirme, mevcut bilgiye yeni bilgiler ekleme ve yanlış öğrenilen düzeltme becerilerini geliştirebilir.
”Çocuktan öyküdeki bir ifadeyi veya cümleyi tamamlamasını isteyin”
Çocuktan bir öyküdeki bir ifadeyi veya cümleyi tamamlamasını, resme bakarak ne ifade ettiğini anlatmasını istemek, öyküdeki karakterlerin kim olduklarını veya karakterlerin özelliklerini sormak, gerçek hayatınızda ilişkilendirilebilecek bir olay varsa öyküyle, gerçek hayat arasında bağlantı kurmasını sağlamak gibi yöntemler etkileşimli kitap okumak için kullanılabilir.
Bu gibi etkinlikler, çocuğu yalnızca dinleyici olmaktan çıkararak, kitaba dahil edilmesini sağlar. Bu şekilde henüz okuma yazma bilmeyen çocuk paylaşımlı, etkileşimli ve ilgisini sürdürdüğü bir aktiviteye katılabilir. Bu da çocuğun okul öncesinde ve okul döneminde kuracağı sosyal iletişim, dikkat, dil, kendini ifade edebilme becerilerinin yanı sıra erken okuryazarlık ve okula yönelik akademik becerilerini de artırır, kelime haznesinin ve öz güveninin gelişmesine katkıda bulunur.